Кор ва фаъолият:
     Мардуми Рашт ва Тоҷикобод аз қадим ба меҳнат ва заҳматкашӣ одат кардаанд. Заминҳои кишоварзӣ дар ин минтақа чандон ҳосилхез нестанд ва шароити иқлим низ баъзан мушкилӣ эҷод мекунад.        Бо вуҷуди ин, сокинон бо ҷидду ҷаҳд ба кишоварзӣ, чорводорӣ ва ҳунармандӣ машғуланд. Дар баробари ин, рушди соҳаи сайёҳӣ дар солҳои охир имкониятҳои нави шуғлро фароҳам овардааст. Меҳмонхонаҳо, хонаҳои истиқоматӣ барои меҳмонон ва роҳбаладон дар хидмати сайёҳон қарор доранд, ки ин ҳам саҳми муҳиме дар иқтисодиёти маҳаллӣ мебозад.
     Меҳрубонӣ ва ҳамдигарӣ:  
     Яке аз сифатҳои барҷастаи мардуми ин диёр меҳрубонӣ ва дилсӯзии онҳост. Дар муносибат бо ҳамсоягон, хешовандон ва ҳатто шахсони ношинос, онҳо ҳамеша бо чеҳраи кушод ва каломи нек муомила мекунанд. Дар рӯзҳои душвор ва шодӣ ҳамеша дар паҳлуи якдигар қарор мегиранд ва дастгирии худро дареғ намедоранд. Ҳамбастагӣ ва эҳтиром ба калонсолон дар ҷомеаи маҳаллӣ мавқеи хоса дорад.   
     Меҳмоннавозӣ ва истиқболи гарм:
     Меҳмоннавозӣ яке аз анъанаҳои қадима ва аслии мардуми тоҷик аст, ки дар минтақаи Рашт ва Тоҷикобод ба дараҷаи олӣ расидааст. Меҳмонро ҳамчун шахси азиз ва муқаддас қабул мекунанд ва барои истиқболи ӯ тамоми имкониятҳоро сафарбар менамоянд. Дастархони пур аз нозу неъматҳо густурда мешавад ва барои роҳату фароғати меҳмон тамоми шароит муҳайё карда мешавад. Ин анъанаи нек аз насл ба насл гузашта, то имрӯз арзиши худро гум накардааст. Сайёҳоне, ки ба ин минтақа сафар мекунанд, ҳамеша аз меҳмоннавозии самимӣ ва гарми мардум таассуроти нек мегиранд. Замбурпарварӣ, чорводорӣ ва боғдорӣ аз самтҳои муҳими фаъолияти кишоварзии мардуми Рашт ва Тоҷикобод ба шумор мераванд. Ин минтақа бо шароити табиии мусоид ва анъанаҳои дерина дар ин соҳаҳо фарқ мекунад.
     Замбурпарварӣ:
     Замбурпарварӣ дар Рашт ва Тоҷикобод яке аз шуғлҳои анъанавӣ ва сердаромад ба ҳисоб меравад. Кӯҳҳои сарсабз ва гулҳои рангоранг барои парвариши занбӯри асал шароити беҳтаринро фароҳам меоранд. Асали истеҳсолшуда дар ин минтақа бо сифати баланди худ маъруф аст ва дорои хусусиятҳои шифобахш мебошад. Сокинони ин диёр аз қадим бо усулҳои анъанавии замбурпарварӣ ошно буда, таҷрибаи худро аз насл ба насл мегузаронанд. Дар баробари ин, дар солҳои охир истифодаи технологияҳои нав дар ин соҳа низ ба назар мерасад, ки ин ба афзоиши истеҳсол ва беҳтар шудани сифати асал мусоидат мекунад. Замбурпарварон на танҳо асал, балки дигар маҳсулоти занбӯри асал, аз қабили муми занбӯр, гарди гул ва шири модаршоҳро низ истеҳсол мекунанд, ки дар соҳаҳои гуногуни тиб ва косметология истифода мешаванд.
     Чорводорӣ:
     Чорводорӣ низ яке аз бахшҳои асосии иқтисодиёти мардуми Рашт ва Тоҷикобод мебошад. Марғзорҳои васеъ ва чарогоҳҳои кӯҳӣ барои парвариши чорвои калон ва хурд имкониятҳои фаровон фароҳам меоранд. Сокинон асосан ба парвариши гов, гӯсфанд ва буз машғуланд. Анъанаҳои чорводорӣ дар ин минтақа хеле қадима буда, усулҳои нигоҳубини чорво ва истифодаи чарогоҳҳо аз насл ба насл мегузаранд. Чорво на танҳо манбаи гӯшт ва шир, балки инчунин воситаи асосии даромад барои бисёре аз оилаҳо ба шумор меравад. Дар баробари усулҳои анъанавӣ, баъзе хоҷагиҳо кӯшиш мекунанд, ки усулҳои муосири чорводориро низ ба кор баранд, ки ин ба баланд бардоштани маҳсулнокӣ ва беҳтар шудани сифати маҳсулот мусоидат мекунад.
     Боғдорӣ:
     Боғдорӣ дар Рашт ва Тоҷикобод низ мавқеи муҳим дорад. Иқлими муътадил ва хоки ҳосилхез барои парвариши навъҳои гуногуни меваҳо, аз қабили себ, нок, олу, зардолу, гелос ва ангур хеле мувофиқ аст. Боғҳои мевадиҳанда дар доманаҳои кӯҳҳо ва соҳилҳои дарёҳо манзараи зебоеро ба вуҷуд меоранд ва манбаи муҳими даромад барои сокинон ба ҳисоб мераванд. Мардуми ин диёр боғдорӣро ҳамчун як шуғли сердаромад ва фоидаовар медонанд. Онҳо бо истифода аз усулҳои анъанавӣ ва технологияҳои нав дар парвариши ниҳолҳо ва нигоҳубини боғҳо таҷрибаи бой доранд. Меваҳои боғҳои Рашт ва Тоҷикобод бо таъми хуш ва сифати баланди худ дар бозорҳои дохилӣ ва хориҷӣ харидорони зиёд доранд. Дар баробари меваҳои анъанавӣ, дар солҳои охир парвариши навъҳои нави меваҳо низ ба роҳ монда шудааст, ки ин ба гуногуншавии маҳсулоти боғдорӣ мусоидат мекунад. Ҳамин тариқ, замбурпарварӣ, чорводорӣ ва боғдорӣ се самти калидии фаъолияти кишоварзии мардуми Рашт ва Тоҷикобод ба шумор мераванд, ки на танҳо манбаи асосии рӯзгор ва даромад барои сокинон мебошанд, балки дар нигоҳ доштани анъанаҳои дерина ва рушди иқтисодиёти минтақа низ саҳми муҳим мегузоранд. Минтақаи Рашт ва Тоҷикобод бо табиати кӯҳистони худ ва захираҳои табиии бой макони зисти гуногуни ҳайвоноти ваҳшӣ мебошад. Шароити мусоиди экологӣ, аз қабили ҷангалҳои сералаф, марғзорҳои васеъ ва кӯҳҳои баланди барфпӯш барои зиндагии намудҳои гуногуни ҳайвонот фазои муносибро фароҳам овардааст. Дар ин минтақа шумораи зиёди намудҳои ширхӯрон, паррандагон, хазандагон ва ҳашарот вомехӯранд. Баъзе аз ҳайвоноти ваҳшие, ки дар Ғарм ва Тоҷикобод зиндагӣ мекунанд, инҳоянд:
     Ширхӯрон:
* Хирси қаҳваранг (Ursus arctos): Ин даррандаи бузург дар ҷангалҳо ва минтақаҳои кӯҳистонӣ вомехӯрад. Хирсҳо асосан аз растаниҳо, меваҳо, ҳашарот ва баъзан ҳайвоноти хурд ғизо мегиранд.
* Гург (Canis lupus): Гургҳо дар тамоми минтақа паҳн шудаанд ва ҳамчун даррандаи асосӣ дар силсилаи ғизоӣ нақши муҳим мебозанд.
* Шағол (Canis aureus): Ин даррандаи миёнаҳаҷм дар минтақаҳои камбаландӣ ва наздикии маҳалҳои аҳолинишин зиндагӣ мекунад.
* Рӯбоҳ (Vulpes vulpes): Рӯбоҳҳо низ дар минтақаҳои гуногун, аз ҷумла ҷангалҳо ва даштҳо вомехӯранд ва аз ҳайвоноти хурд, паррандагон ва меваҳо ғизо мегиранд.
* Гуроз (Sus scrofa): Гурозҳо дар ҷангалҳои сербаргу шох ва минтақаҳои буттазор зиндагӣ мекунанд ва аз решаҳо, меваҳо ва ҳашарот ғизо мегиранд.
* Оҳуи бухороӣ (Cervus elaphus bactrianus): Гарчанде ки шумораи онҳо кам аст, оҳуҳои бухороӣ дар баъзе минтақаҳои ҷангалзор ва назди дарёҳо вомехӯранд ва зери муҳофизат қарор доранд.
* Бузи кӯҳӣ (Capra aegagrus): Ин ҳайвони чолок дар нишебиҳои кӯҳҳо ва харсангҳо зиндагӣ мекунад ва ба муҳити сахти кӯҳистонӣ мутобиқ шудааст.
* Қӯтос (Ovis ammon): Қӯтос ё худ гӯсфанди кӯҳӣ дар қуллаҳои баландкӯҳ бо шохҳои калони худ фарқ мекунад ва низ зери муҳофизат қарор дорад. * Харгӯш (Lepus spp.):
Намудҳои гуногуни харгӯшҳо дар даштҳо ва ҷангалзорҳо зиндагӣ мекунанд ва манбаи ғизо барои бисёр даррандаҳо мебошанд.
* Санҷоб (Sciurus vulgaris): Ин ҳайвони хурди дарахтгард дар ҷангалҳои сӯзанбарг ва паҳнбарг вомехӯрад.
     Паррандагон:
     Минтақаи Рашт ва Тоҷикобод барои намудҳои гуногуни паррандагон низ макони муҳим ба шумор меравад. Дар ин ҷо паррандагони шикорӣ, муҳоҷир ва сокинанд зиндагӣ мекунанд, аз ҷумла:
* Уқоб (Aquila spp.): Намудҳои гуногуни уқобҳо, аз қабили уқоби тиллоӣ ва уқоби даштӣ дар минтақаҳои кӯҳӣ ва даштӣ парвоз мекунанд.
* Боз (Falco spp.): Бозҳо низ аз паррандагони шикорӣ буда, дар фазои болоӣ сайр мекунанд.
* Каркас (Gyps spp.): Каркасҳо нақши муҳимро дар тоза нигоҳ доштани муҳити зист мебозанд.
* Фазан (Phasianus colchicus): Ин паррандаи зебо дар минтақаҳои буттазор ва назди об зиндагӣ мекунад.
* Кабк (Alectoris chukar): Кабкҳо дар нишебиҳои кӯҳҳо ва харсангҳо вомехӯранд.
* Намудҳои гуногуни гунҷишкҳо, булбулҳо, заргушҳо ва дигар паррандагони хурд низ дар ин минтақа зиндагӣ мекунанд.
     Хазандагон ва амфибияҳо:
     Дар Рашт ва Тоҷикобод инчунин намудҳои гуногуни хазандагон ва амфибияҳо мавҷуданд, аз қабили:
* Морҳои гуногун (аз ҷумла морҳои заҳрнок ва безаҳр)
* Калтакалосҳо
* Қурбоқаҳо
     Мушкилоти ҳифзи ҳайвоноти ваҳшӣ: Бо вуҷуди сарватмандии олами ҳайвонот, дар минтақаи Рашт ва Тоҷикобод мушкилоти ҳифзи онҳо низ вуҷуд дорад. Шикори бетартиб, аз даст додани муҳити зист дар натиҷаи фаъолияти инсонӣ ва тағйирёбии иқлим ба популятсияи баъзе намудҳо таъсири манфӣ мерасонанд. Аз ин рӯ, тадбирҳои муҳофизатӣ ва маърифатнокӣ барои нигоҳ доштани гуногунии биологии ин минтақа аҳамияти калон доранд. Бо дарназардошти ин, ҳукумат ва созмонҳои экологӣ барои ҳифзи ҳайвоноти нодир ва камёфт, мубориза бо шикори ғайриқонунӣ ва эҳёи муҳити зисти онҳо чораҳои зарурӣ меандешанд. Ҳамчунин, баланд бардоштани сатҳи огоҳии аҳолӣ дар бораи аҳамияти ҳифзи табиат ва олами ҳайвонот низ яке аз самтҳои муҳими фаъолият ба шумор меравад.
     Хулоса, мардуми Рашт ва Тоҷикобод бо хислатҳои неки инсонӣ, аз қабили меҳнатдӯстӣ, меҳрубонӣ, эътиқоди қавӣ ба ислом ва меҳмоннавозии бемисл, дар фарҳанги ғанӣ ва анъанаҳои асили худ пойдор боқӣ мемонанд ва саҳми арзишманде дар рушди ҷомеаи Тоҷикистон мегузоранд. Ин минтақа бо табиати дилфиреб ва мардуми босафояш ҳамеша дар қалби ҳар бинанда ҷой хоҳад гирифт.